رویکرد جریان‌های شیعی عراق به تحوّلات نوین کشور

بررسی منطقی، علمی و واقع‌بینانة تحوّلات نوین در عراق، با توجه به شاخص‌هایی نظیر قدرت‌یابی جریان‌های شیعی، وجود رهبران تأثیرگذار، و جهت‌گیری‌های دینی و حضور مردمی، ناگزیر می‌نماید. درک تحوّلات عراق پس از صدّام بخش مهمی از آیندة این سرزمین را رقم خواهد زد. تحوّلات اخیر بنیادی و در جهت بازیابی هویّت دینی و متفاوت از اتفاقات علمی و عملی پیشین جامعة شیعی عراق در دورة معاصر است. اگرچه نقش اشغالگران در سقوط صدّام نیز از عوامل تسهیل‌کنندة وضعیت نوین شیعیان عراق به شمار می‌رود، اما تنها عقبة اجتماعی نزدیک به مبانی این تحرّکات، انقلاب اسلامی ایران است. بنابراین، تبیین رویکرد شیعیان در تحوّلات عمومی و راهبردی عراق نوین، با توجه به ماهیت دینی پررنگ این جریان‌ها، ضروری به نظر می‌رسد. مقالة حاضر در دو بخش، ابتدا به اجمال جریان‌های شیعی اسلام‌گرای عمده در عراق، یعنی «حزب الدعوه»، «مجلس اعلای اسلامی عراق»، «جریان صدر» و «حزب فضیلت»، را معرفی می‌کند، سپس در بخش دوم، با بیان تحوّلات عمومی و راهبردی ایجاد شده در عراق، نوع رویکرد اتخاذ شدة جریان‌های عمدة شیعی عراق، را تجزیه و تحلیل می‌نماید.